2025-nji ýylyň 16-njy aprelinde Nýu-Ýork şäherindäki Birleşen Milletler Guramasynyň baş edarasynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň Dialogynyň ikinji duşuşygy geçirildi. Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň Dialogynyň Arkadag şäherinde döredilmegi we onuň işiniň dowam etdirilmegi sebitde demografik mümkinçiligi durmuşa geçirmek isleginiň bardygyna şaýatlyk edýär, sebäbi ýaşlar sebit ilatynyň uly bölegini tutýar we degişli goldaw hem-de hyzmatdaşlyk bilen ykdysady ösüşiň güýçli hereketlendirijisine öwrülip biler. Merkezi Aziýada durnukly ösüşi üpjün etmek üçin ýaşlaryň bilimine, iş bilen üpjün edilmegine we sebitleýin hyzmatdaşlyga gönükdirilen maýa goýumlar möhüm ähmiýete eýedir. 

Duşuşygyň jemleri boýunça Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň Dialogynyň ikinji duşuşygyna gatnaşyjylaryň Ýüzlenmesiniň jemleýji resminama hökmünde kabul edildi. Bu şatlykly habar ýurdumyzyň ähli ýaşlaryny begendirdi. Sebäbi ýurdumyzyň ýaşlarynyň sesiniň BMG tarapyndan kabul edilip onuň alty sany resmi dilinde kararnama hökmünde kabul edilmegi buýsandyryjy wakadyr. Kararnamanyň gysgaldylan görnüşi:

1. 2250-nji kararnama we ýaşlaryň parahatçylykdaky orny 

Ýaşlara parahatçylyk we howpsuzlyk barada ilkinji gezek resmi taýdan söz geçirildi. Soňky on ýylyň içinde ýurtlar öz meýilnamalaryny düzdüler, ýaşlar ýygnagyny geçirdiler we ýaşlar parahatçylyk dörediji taslamalara gatnaşdylar. Biz bu maksada ygrarlydyrys. 

2. 2025 - Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly

BMG 2025-nji ýyly “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” diýip yglan etdi. Bu ähli halklary birek-biregi diňlemäge we birek-birege ynam döretmäge çagyrýar. Biz, ýaşlar hökmünde parahatçylyk habaryny dostlarymyz we jemgyýet bilen paýlaşmaga taýýardyrys. 

3. Türkmenistanyň bitaraplygynyň 30 ýyllygy 

Türkmenistan 30 ýyldan bäri hemişelik bitarap döwletdir, ol dawalardan gaça durýar we Merkezi Aziýada durnuklylygy goramaga kömek edýär. Her ýylyň 12-nji dekabrynda Bitaraplyk gününi belleýäris. Biz dostluk we birek-birege hormat goýma ýaly gymmatlyklary goldaýarys. 

4. EKOSOK ýaşlar forumy 

BMG-nyň ýaşlar forumy pikir alyşmaga we oňyn başlangyçlaryň üstünde işlemäge kömek edýär. Bu forumda biz sebitimizi nädip has ygtybarly etmelidigini öwrenýäris. 

5. Merkezi Aziýa parahatçylyk we hyzmatdaşlyk zolagy hökmünde 

Merkezi Aziýa ýurtlary bilelikde işleşmek we kynçylyklary bilelikde çözmek barada ylalaşdylar. Ýolbaşçylaryň yzygiderli ýygnaklary gatnaşygymyzy has-da güýçlendirýär we sebitleýin ösüşi goldaýar. 

6. Ýaşlar sebitiň geljegi hökmünde 

Ilatymyzyň ýarysyndan gowragyny 30 ýaşdan kiçiler tutýar. Biz diňe bir parahatçylykdan peýdalanman, ösüş üçin döredijilikli pikirleri bolan işjeň gatnaşyjylar we ýolbaşçylardyrys. 

7. Daşky gurşawy goramak we “ýaşyl” ösüş

Arassa energiýa tehnologiýalaryny we ýabany tebigaty goramak tejribelerini paýlaşyp tebigaty goramagy maksat edinýäris. Ýaşlar agaç ekmäge we derýalary goramaga taýýardyrlar. 

8. Suw - energetika hyzmatdaşlygy 

Aral deňzini halas etmek tagallalary ýaly umumy suw çeşmelerini dolandyrmak üçin ýurtlar biri-biri bilen hyzmatdaşlyk edýärler. Ýaş hünärmenler suw tygşytlamak usullaryny özgertmäge we jemgyýete bilim bermäge kömek edip bilerler. 

9. Hemmeler üçin sanly tehnologiýa

Internet we täze tehnologiýalar bilime we aragatnaşyga elýeterliligi giňeldýär. Oba ýerlerinde ýokary tizlikli internet we goragly, howpsuz internetli ýerleri isleýäris. 

10. 2030 Durnukly Ösüş Maksatnamalary

BMG-nyň 2030-njy ýyl üçin ýol kartasy sosial, ykdysady we daşky gurşawy ösdürmäge kömek edýär. Merkezi Aziýanyň ýaşlary bu maksatlara ýetmek üçin innowasiýa taslamalaryna goşant goşmak isleýärler. 

11. Ýaşlaryň karar bermekdäki orny

Ýaşlar geňeşiniň we parlamentiniň üsti bilen syýasata goşulyşmaga synanyşýarys. Merkezi Aziýa ýaşlar dialogynyň özi hem biziň ygrarlylygymyzyň subutnamasydyr, bu ýygnaklary her ýyl geçirmegi meýilleşdirýäris. 

12. Halkara forumlara gatnaşmak 

2025-nji ýylyň awgust aýynda Türkmenistanda BMG-nyň deňize çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň üçünji konferensiýasy geçiriler. Biz bu konferensiýa pikirlerimizi hödürlemek we beýleki halklardan tejribe gazanmak üçin gatnaşarys. 

13. Global goldawa çagyryş 

Biz, durnukly ösüş üçin güýje we pikirlere baý bolan Merkezi Aziýanyň ýaş ýolbaşçylarydyrys. BMG-ny we oňa agza döwletleri başlangyçlarymyzy goldamaga we bu kararnamany BMG-nyň alty diline terjime etmäge çagyrýarys. 

Bu resminama gazanylan üstünlikleri berkider we täze uly taslamalary hem-de başlangyçlary durmuşa geçirmek üçin mümkinçilikleri döreder. Bu Dialog Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň özara gatnaşyklary üçin möhüm meýdança hökmünde kabul edilýär hem-de hyzmatdaşlygyň ösmegine we öňdebaryjy tejribeleri alyşmaga ýardam berýär.

Enejan Nedirowa,

Muhammedow Baýnazar,

Durnukly ösüş maksatlarynyň ilçileri