Merkezi Aziýa ýaşlarynyň dialogy BMG-niň meýdançasynda täze derejä çykýar
2024-nji ýylyň 16-njy aprelinde BMG-niň Nýu-Ýorkdaky baş edarasynda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň dialogynyň ikinji duşuşygynyň geçirilmegi öňüsyrasynda, bu başlangyjyň sebit üçin strategik ähmiýeti aýratyn üns merkezine düşýär. Türkmenistanyň Daşary işler we Bilim ministrlikleriniň guran bu çäre EKOSOS-nyň Ýaşlar forumynyň çäginde guralyp, Merkezi Aziýanyň özboluşly demografik ýagdaýyny we ýaş nesliň mümkinçiliklerini doly açmaga gönükdirilen döwlet syýasatlarynyň ähmiýetini açyp görkezýär.
Merkezi Aziýa dünýäniň iň ýaş sebitleriniň biri hökmünde tapawutlanýar: 80 million ilatyň takmynan ýarysy 30 ýaşa ýetmedik ýaşlardyr. Bu demografik mümkinçiligiň ýokarlanmagyna garaşylýar we ol «demografik diwidend» hökmünde ady çykýan mümkinçilikler penjiresini açýar. Bilime, saglygy goraýşa, iş orunlarynyň döredilmegine we hünär ösüşine gönükdirilen dogry maýa goýumlary bilen ýaş, gujurly işçi güýji innowasiýalaryň, ykdysady ösüşiň we jemgyýetçilik ösüşiň güýçli hereketlendirijisine öwrülip biler. Emma bu mümkinçilik öz-özünden amala aşmaýar — ol strategik garaýyşlary, maksatly çäreleri we sebitleýin hyzmatdaşlygy talap edýär.
Şeýle ýagdaýda, «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy» döwründe Türkmenistanyň ýaşlar syýasaty aýratyn ähmiýete eýe bolýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan bellelişi ýaly, ýaşlaryň doly goldanylmagy, ýokary hilli bilim almaklary, döredijilik we hünär arzuwlaryny amala aşyrmaga mümkinçilik döretmek — döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bu syýasat türkmen halkynyň adamkärçilikli däplerine we Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Gahryman Arkadagymyzyň başlangyçlaryna esaslanyp, kanunçylyk binýadynyň kämilleşdirilmegi we giň möçberli bilim, sosial hem-de infrastruktura taslamalarynyň amala aşyrylmagy bilen durmuşa geçirilýär. 2023-nji ýylyň oktýabrynda Arkadag şäherinde geçirilen ilkinji Merkezi Aziýa ýaşlarynyň dialogy şu ugurda alnyp barylýan işleriň aýdyň mysalydyr.
Nýu-Ýorkda geçiriljek duşuşyk BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşiniň ýaşlar, parahatçylyk we howpsuzlyk baradaky 2250-nji kararynyň 10 ýyllygyna bagyşlanyp, ýaşlaryň diňe bir peýdalanyjy hökmünde däl-de, eýsem parahatçylygyň, özara ynanyşmagyň we durnukly ösüşiň işjeň döredijileri hökmünde çykyş etmegine mümkinçilik berýär. Tehnologik üýtgeşmeleriň we ählumumy wehimleriň döwründe ýaşlar — özleriniň uýgunlaşma ukyby, sanly başarnyklary we täze pikirleri bilen täzeçi çözgütleri döredip, düşünişmek köprülerini gurup bilerler.
Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ýaşlarynyň dialogy ýaly platformalaryň döredilmegi we yzygiderli esasda işledilmegi demografik mümkinçiliklerden netijeli peýdalanmak strategiýasynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Bu platformalar tejribe alyşmak, pikir çalyşmak, sebitleýin şahsyýeti pugtalandyrmak we halklaryň arasyndaky ynamy güýçlendirmek üçin giň mümkinçilikleri döredýär. Şeýle hem ýaşlara dünýä we sebitleýin meselelerde çykyş etmäge, syýasatyň kemala gelmegine we DÖM-laryna laýyklykda bilelikdäki taslamalaryň amala aşyrylmagyna işjeň gatnaşmaga şert döredýär.
Türkmenistanyň başlangyjy bilen 2024-nji ýylyň Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly diýip yglan edilmegi bilen, dialogyň şu ýyl geçirilmegi aýratyn ähmiýete eýedir. Bu ýagdaý ýaş nesle maýa goýmagyň parahatçylykly, durnukly we gülläp ösýän geljek bilen gönüden-göni baglanyşygyny görkezýär. Türkmenistanyň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan goldanylýan hem-de ykrar edilýän oňyn bitaraplyk syýasaty — goňşuçylyk, düşünişmek we umumy bähbitlere esaslanýan hyzmatdaşlyk üçin amatly ýagdaý döredýär.
Netijede, Merkezi Aziýa ýaşlarynyň nobatdaky duşuşygy — sebitiň öz demografik baýlygyny durmuşa geçirmek boýunça tagallalarynyň birleşdirilmegi ugrunda möhüm ädimdir. Bu başlangyjyň üstünlikli bolmagy, dialogyň yzygiderli esasda dowam etdirilmegi we oňa laýyk gelýän başlangyçlaryň durmuşa geçirilmegine baglydyr. Şeýlelikde, ýaş nesliň mümkinçilikleri ösüşiň we abadançylygyň hakyky çeşmesine öwrülip biler.